Mga Patakaran, Pamantayan, at Panuntunan Para sa Batsilyer ng Sining sa Filipino

Minimithing Resulta

Halimbawang Panukat sa Gawain

a) Nakatutukoy at nakapagpapakita ng pangangailangan sa kakayahan sa panghabambuhay na pagkatuto.

• Natutukoy ang mga kasanayang lumilinang at naghahanda sa panghabangbuhay na pagkatuto.

b) Nakatutukoy ng iba-ibang perspektibo at mga ugnayan ng mga teksto at konteksto.

• Nailulugar ang iba-ibang perspektiba at napag-uugnay ang mga teksto at konteksto.

c) Nagagamit nang angkop ang Filipino para sa mga tiyak na larang gaya ng negosyo, kalakalan, disenyo ng produkto at anunsiyo.

• Naiaangkop ang Filipino sa mga tiyak na larang gaya ng negosyo, kalakalan, disenyo ng produkto at anunsiyo.

d) Nakagagamit ng analitikal at kritikal na mga kasanayan sa pag-aaral ng mga teksto.

• Nagagamit ang analitikal at kritikal na mga kasanayan sa lalong malalim na pagsusuri ng mga teksto.

e) Nakapagpapayo sa mga ahensiya o institusyon kung paanong epektibong magagamit ang Filipino para sa talastasan, kampanya, networking, at iba pa.

• Naisasagawa ang minimithing kalalabasan ng programa bilang indibidwal o kabilang sa pangkat.

f) Nakapagsusulat at nakapag-eedit nang malinaw, masinop, at malawak sa Filipino, bukod sa naihahayag ang iniisip o nadarama sa malikhaing paraan.

• Nakapagsusulat at nakapag-eedit nang malinaw at masinop ng mga tekstong Filipino at nakapagpapahayag nang malikhain ng iniisip o nadarama.

g) Nakapagpapamalas ng kasanayan sa pananaliksik na nakatuon sa mga disiplina sa ilalim ng humanidades

• Nakabubuo ng pananaliksik sa mga disiplina sa ilalim ng humanidades

h) Nakagagamit ng angkop na mga teorya at metodolohiya sa paraang mapanuri at malikhain.

• Nagagamit ang angkop na mga teorya at metodolohiya sa paraang mapanuri at malikhain sa mga gawaing pampananaliksik

i) Nakapagsusuri ng papel ng humanistikong edukasyon sa paghubog ng tao at lipunan.

• Naisasakatuparan ang minimithing kalalabasan ng programa sa mga aktuwal na proyektong nakaugat sa humanistikong edukasyon.

Kurikulum ng Batayang Edukasyon

36

Mga Batayang Kurso

12

Mga Kurso sa Disiplina

42

Wikang Rehiyonal

6

Elektib

12

Praktikum

3

Tesis

6

PE/NSTP

14

Kabuuang bilang ng yunit

131

Praktikum

3 yunit

Tesis

6 yunit

PE at NSTP

14 yunit

Kabuuang bilang ng yunit

131 yunit

UNANG TAON

Mga Kurso

Bilang ng

Yunit

Lek.

Lab.

GE 1

3

0

3

GE 2

3

0

3

GE 3

3

0

3

GE 4

3

0

3

GE 5

3

0

3

Kasaysayan ng Wikang Pambansa mula sa Iba't ibang Perspektiba

3

0

3

PE 1

2

NSTP 1

3

Kabuuan

18

0

23

Ikalawang Semestre

Mga Kurso

Bilang ng

Yunit

Lek.

Lab.

GE 6

3

0

3

GE 7

3

0

3

GE Elektib 1

3

0

3

Buhay at mga Akda ni Rizal/Life and Works of Rizal

3

0

3

Historikal na Pag-unlad sa Pag-aaral ng Wikang Filipino

3

0

3

Wika, Lipunan, at Kultura

3

0

3

PE 2

2

NSTP 2

3

Kabuuan

18

0

23

IKALAWANG TAON

Mga Kurso

Bilang ng

Yunit

Lek.

Lab.

GE 8

3

0

3

Batayang Estruktura ng Filipino

3

0

3

Wikang Rehiyonal/Asyano 1

3

0

3

GE Elektib 2

3

0

3

GE Elektib 3

3

0

3

Berbal at Di-Berbal na Komunikasyon sa Filipino

3

0

3

PE 3

2

Kabuuan

18

0

20

Ikalawang Semestre

Mga Kurso

Bilang ng oras bawat Linggo

Yunit

Lek.

Lab.

Ponolohiya at Morpolohiya ng Wikang Filipino

3

0

3

Sintaks at Semantiks ng Wikang Filipino

3

0

3

Mga Teorya sa Pag-aaral ng Wika

3

0

3

Mga Barayti at Baryasyon ng Wikang Filipino

3

0

3

Kalakaran at Tunguhin sa Pag-aaral ng Wika

3

0

3

Wikang Rehiyonal/Asyano 2

3

0

3

PE 4

2

Kabuuan

18

0

20

IKATLONG TAON

Mga Kurso

Bilang ng

Yunit

Lek.

Lab.

Elektib 1

3

0

3

Pagsasaling Pampanitikan

3

0

3

Kritikal na Pagbasa at Pagsulat sa Disiplina

3

0

3

Leksikograpiya

3

0

3

Tawid-Bansang Pag-aaral ng Filipino

3

0

3

Kabuuan

15

0

15

Ikalawang Semestre

Mga Kurso

Bilang ng

Yunit

Lek.

Lab.

Elektib 2

3

0

3

Diskurso

3

0

3

Pagsasaling Teknikal

3

0

3

Pagsasaling Pangmidya

3

0

3

TOTAL

12

12

IKAAPAT NA TAON

Mga Kurso

Bilang ng oras bawat Linggo

Yunit

Lec.

Lab.

Elektib 3

3

0

3

Tesis 1

3

0

3

Metodo ng Pananaliksik sa Wikang Filipino

3

0

3

TOTAL

9

9

Ikalawang Semestre

Mga Kurso

Bilang ng

Yunit

Lec.

Lab.

Elektib 4

3

0

3

Tesis 2

3

0

3

Praktikum

3

0

3

TOTAL

9

9

Unang Taon

Unang Semestre

23

Ikalawang Semestre

23

Ikalawang Taon

Unang Semestre

20

Ikalawang Semestre

20

Ikatlong Taon

Unang Semestre

15

Ikalawang Semestre

12

Ikaapat na Taon

Unang Semestre

9

Ikalawang Semestre

9

Kabuuang bilang ng yunit

131

Mga Batayang Kurso

Inaasahang produkto ng programa

(a)

(b)

I

(d)

(e)

(f)

(g)

(h)

(i)

1. Batayang Estruktura ng Wikang Filipino

L

L

L/P/O

L/P

L/P/O

L/P/O

P/O

L/P

L/P

2. Mga Teorya sa Pag-aaral ng Wika

L

L

L/P/O

L/P

L/P/O

L/P/O

P/O

L/P

L/P

3. Metodo at Pananaliksik sa Wikang Filipino

L/P/O

L

L/P/O

L/P

L/P/O

L/P/O

L/P/O

L/P

L/P

4. Kasaysayan ng Wikang Pambansa mula sa Iba't ibang Perspektiba

L

L

L/P/O

L/P

L/P/O

L/P/O

L/P

L/P/O

L/P

Mga Kurso sa Disiplina

Inaasahang produkto ng programa

(a)

(b)

(c)

(d)

(e)

(f)

(g)

(h)

(i)

1. Historikal na Pag-unlad ng Pag-aaral ng Wikang Filipino

L

L

L/P/O

L/P

L/P/O

L/P

L/P

L/P

L/P

2. Wika, Lipunan at Kultura

L

L

L/P

L/P

L/P

L/P

L/P

L/P

L/P

3. Pagsasaling Teknikal

L/P

L/P

L/P/O

L/P/O

L/P/O

L/P/O

L/P/O

L/P

L/P

4. Pagsasaling Pangmidya

L/P

L/P

L/P/O

L/P/O

L/P/O

L/P/O

L/P/O

L/P

L/P

5. Pagsasaling Pampanitikan

L/P

L/P

L/P/O

L/P/O

L/P/O

L/P/O

L/P/O

L/P

L/P

6. Berbal at Di-Berbal na Komunikasyon sa Filipino

L/P/O

L/P

L/P/O

L/P

L/P/O

L/P/O

L/P/O

L/P

L/P

7. Kalakaran at Tunguhin sa Pag-aaral ng Wika

L

L

L

L/P

L

L/O

L/P/O

L/P

L/P

8. Mga Barayti at Baryasyon ng Wikang Filipino

L/P

L/P

L/P/O

L/P/O

L/P/O

L/P/O

L/P/O

L/P

L/P

9. Sintaks at Semantiks ng Wikang Filipino

L/P

L/P

L/P/O

L/P/O

L/P/O

L/P/O

L/P/O

L/P

L/P

10. Ponolohiya at Morpolohiya ng Wikang Filipino

L/P

L/P

L/P/O

L/P/O

L/P/O

L/P/O

L/P/O

L/P

L/P

11. Kritikal na Pagbasa at Pagsulat sa Disiplina

L/P

L/P

L/P/O

L/P/O

L/P/O

L/P/O

L/P/O

L/P

L/P

12. Diskurso

L/P

L/P

L/P/O

L/P/O

L/P/O

L/P/O

L/P/O

L/P/O

L/P/O

13. Leksikograpiya

L

L

L/P

L/P

L/P

L/P/O

L/P/O

L/P/O

L/P

14. Tawid-Bansang Pag-aaral ng Filipino

L/P

L/P

P/O

L/P

L/P/O

L/P/O

L/P/O

L/P

L

Pamagat ng Kurso

:

Batayang Estruktura ng Wikang Filipino

Paglalarawan ng Kurso

:

Ang kurso ay sumasaklaw sa deskriptibong pag-aaral at pagsusuri sa kayarian ng wikang Filipino sa antas ng ponolohiya, morpolohiya, sintaks at semantika. Bibigyang-diin ang pagsusuri sa ginagamit na aklat pambalarila batay sa natutuhang makabago at pinalawak na kayarian ng wika. Pangkalahatang layunin ng kurso na mabigyan ng sapat na kaalamang pangkayarian ng Filipino ang mga mag-aaral upang mapaghusay ang kaalaman sa pamamahayag sa Filipino at kaalamang lingguwistika ng mga mag-aaral.

Mga Layunin ng Kurso

:

1. Natutukoy ang mga kahulugan at kalikasan ng mga katawagang panggramatika.

2. Nailalahad ang mga kaalaman sa antas ponolohiya ng wikang Filipino.

3. Nailalahad ang iba't ibang kayarian sa antas morpolohiya ng wikang Filipino.

4. Naipaliliwanag at nasusuri ang iba't ibang bahagi at kayarian ng pangungusap.

5. Nakasusuri ng isang aklat pambalarila batay sa natutuhang kayarian ng wikang Filipino.

Bilang ng Yunit

:

3

Bilang ng oras bawat linggo

:

3

Paunang kursong kailangan

:

Wala

Nilalaman ng Kurso

:

I. Kahulugan at Kalikasan ng Wika

A. Kahulugan at Pananaw sa Wika

B. Mga Teoryang Pangwika

C. Mga Varayti ng Wika

D. Ortograpiya ng Wikang Filipino

II. Metalingguwistikang Pagsusuri ng Wikang Filipino

A. Ponolohiya o Palatunungan

1. Proseso ng pagsasalita

a. Katawagan at Tungkulin ng Pagsasalita

2. Mga Ponema at Alopono

a. Ponemang segmental

b. Ponemang suprasegmental

c. Transkripsiyong ponetiko at ponemiko

B. Morpolohiya (morpema at alomorp)

1. Kahulugan at kalikasan ng morpema

2. Mga Anyo ng Morpema

3. Mga Uri ng Morpema

4. Mga Pagbabagong Morpoponemiko

5. Relasyon ng Morpema at Sintaks: Morposintaksis

6. Pagbubuo ng Salita

C. Morpolohiya (morpema at alomorp)

1. Kahulugan at kalikasan ng morpema

2. Mga Anyo ng Morpema

3. Mga Uri ng Morpema

4. Mga Pagbabagong Morpoponemiko

5. Relasyon ng Morpema at Sintaks: Morposintaksis

6. Pagbubuo ng Salita

D. Sintaks

1. Kahulugan at Kalikasan ng Sintaks

a. Kategorya at Estruktura ng Salita

b. Impleksiyon

2. Parirala

a. Estruktura ng parirala

b. Mga pananda (specifier)

c. Tuntuning estrukturang parirala

3. Pangungusap

a. Batayang Kayarian ng Pangungusap

1). pariralang paksa

2). pariralang panaguri

b. Komplemento

1). Salitang Pangnilalaman

i. nominal (pangngalan, panghalip)

ii. panuring (pang-uri, pang-abay)

iii. pandiwa (pokus, aktor, layon, tagatanggap, ganapan, kagamitan, sanhi, direksiyonal)

2) hinango at di pangunahing kayarian ng pangungusap

iv. imbersiyong konstruksiyon

v. mga tanong oo-hindi

vi. tanong alternatibo

vii. tanong kumpirmasyon

viii. tanong ano, sino, paano, saan at bakit

3) Pagsusuri sa kayarian ng pangungusap

E. Mga Kaugnay na babasahin sa Estruktura ng Wika

1. Sumisibol na gramatika

2. Isyung pangwika sa Filipino

Mga Mungkahing Babasahin

:

Batnag, Aurora. Sumisibol na Grammatika, Malay Journal, 2010.

Cena, Resty M. at Nolasco, Ricardo Ma. Duran. Gramatikang Filipino (Balangkasan), The University of the Philippines Press. Quezon City, 2011.

Garcia, Lydia G. Makabagong Gramar ng Filipino, REX Printing Company, Inc. Quezon City, 2000.

Paz, Consuel J., et al. Ang pag-aaral ng Wika. The University of the Philippine Press, 2003.

Ramos, Teresita V. Tagalog Structures. Honolulu: University of Hawaii Press, 1971.

Resuma, Vilma. Gramatikang Pedagohikal ng Wikang Filipino, Sariling Limbag, Quezon City, 2002.

Santiago, Alfonso O. at Tiangco, Norma G. Makabagong Balarilang Filipino. Manila: Rex Publishing House, 1984.

Schachter, Paul at Otanes, Fe t. Tagalog Reference Grammar. UCLA, California, 1972.

Pamagat ng kurso

:

Pagsasaling Pampanitikan

Paglalarawan ng kurso

:

Saklaw ng kursong ito ang mga pag-aaral hinggil sa pagsasaling pampanitikan, at nagtutuon kung paano magsasalin ng teksto mulang banyagang wika tungo sa Filipino at mga katutubong wika, at mulang mga katutubong wika tungong Filipino o pabalik. Ang salitang pampanitikan ay tumutukoy sa gaya ng tula, nobela, kuwento, dula, sanaysay, at iba pang kauring prosa na maaaring magtaglay ng mga pambihirang katangiang may bahid ng kultura sa isang tiyak na panahon. Magiging bahagi ng kurso ang teorya at praktika sa pagsasaling may kaugnayan sa panitikan, ngunit hindi pipigilin ang malikhaing pagdulog.

Mga layunin ng kurso

:

1. Nababatid ang mga teorya at praktika sa pagsasaling pampanitikan, bukod sa magkaroon ng tiyak na kaalaman hinggil sa lingguwistikong estruktura, gramatika, at estalistang rehistro sa pamamagitan ng pagbabasa, palihan, at pag-aaral sa tunguhang wika [target language].

2. Napauunlad ang kakayahan hinggil sa pagkasangkapan sa mga diksiyonaryo, tesawro, at iba pang pintungan ng impormasyong teknolohiya.

3. Nalilinang ang kakayahan na magsalin ng iba't ibang anyo ng panitikan, at nang maging pamilyar sila sa mayamang panitikan ng iba't ibang pook at kultura.

4. Nababatid ang iba't ibang pagdulog sa pagsasalin, gaya ng pangkatan o solong pagsasalin, kombinasyon ng de-makina at manwal na pagsasalin, at halaga ng pag-eedit ng mga teksto.

Bilang ng yunit

:

3

Bilang ng oras bawat linggo

:

3

Paunang kursong kailangan

:

Wala

Nilalaman ng kurso at mga mungkahing basahin

:

1. Pagsasalin at kasaysayan sa tradisyong Filipino at Silanganin. Paglago at paglaganap ng pagsasalin sa Pilipinas. Pagsipat sa mga tekstong isinalin sa iba't ibang katutubong wika mula sa mga internasyonal na wika.

Almario, Virgilio S., editor. Introduksiyon sa Pagsasalin. Maynila: Komisyon sa Wikang Filipino, 2015.

Almario, Virgilio. Batayang Pagsasalin: Ilang Patnubay at Babasahin para sa Baguhan. Metro Manila, 2016.

Antonio, Lilia F., editor. Apat na Siglo ng Pagsasalin: Bibliyograpiya ng mga Pagsasalin sa Pilipinas (1593-1998), Quezon City: UP Sentro ng Wikang Filipino, 1998.

Añonuevo, Roberto T. "Salin at Salinan: Ilang Panukala sa Pagpapaunlad ng Panitikang Pambansa," na nalathala sa Filipino sa Dominyo ng Kapangyarihan ni Roberto T. Añonuevo. Maynila: UST Publishing Inc., 2013.

Rafael, Vicente L. The Promise of the Foreign: Nationalism and Technics of Translation in the Spanish Philippines. Pasig City: Anvil Publishing, Inc., 2006.

Venuti, Lawrence, editor. Teaching Translation: Program, Courses, Pedagogies. Oxford: Routledge. 2016.

Zafra, Galileo S., editor. Salin-Suri: Panimulang Pagmamapa ng mga Larangan ng Pag-aaral ng Pagsasalin sa Pilipinas, Ikatlong Sourcebook ng SANGFIL. Quezon City: UP-Sentro ng Wikang Filipino, 2009.

2. Pagsusuri ng akdang pampanitikan, alinsunod sa uri, wika, teorya, at iba pa. Mga modelo ng pagsasalin. Mga teknik sa paglilipat ng salita mulang Mulaang Tektong [Source Text] tungo sa Tunguhang Teksto [Target Text].

Baker, Mona. In Other Words: a Coursebook on Translation, London: Routledge, 1992.

Fawcett, Peter. Translation and Language: Linguistic Theories Explained, Manchester: St. Jerome Publishing, 1997.

Nord, Christiane. Text Analysis in Translation: Theory, Methodology, and Didactic Application of a Model for Translation-Oriented Text Analysis, Second Edition. Rodopi: Amsterdam-New York: 2005.

Nord, Christiane. Translating as a Purposeful Activity. Functionalist Approaches Explained. New York: Routledge, 2014.

Reiss, Katharina, Hans Josef Vermeer, at Christiane Nord. Towards a General Theory of Translational Action: Skopos Theory Explained. New York. 2013.

Santos, Paz Verdades M. at Marifa Borja-Prado. Obras Maestras: A Manual for Teaching Bikol Literature: Naga City: Ateneo de Naga University Press, 2014.

3. Ebalwasyon ng salin. Kantitatibo at kalitatibong pagsusuri ng salin. Pagdulog na pragmatiko at ayon sa gamit, at pagdulog ayon sa target na wika. Pagtatakda ng estandard, gaya sa itinatadhana ng Pilipinas Institute of Translation (FIT), Unyon ng mga Manunulat sa Pilipinas (UMPIL), Unyon ng mga Tagasalin ng Pilipinas (UNTAP), atbp.

Evaluating Translations as Scholarship: Guidelines for Peer Review. Hinango sa Modern Language Association noong 9 Mayo 2016, at matatagpuan sa https://www.mla.org/About-Us/Governance/Executive-Council/Executive-Council-Actions/2011/Evaluating-Translations-as-Scholarship-Guidelines-for-Peer-Review

House, Juliane. A Model for Translation Quality Assessment, Tübingen: Gunter Narr, 1977.

Nord, Christiane. Translating as a Purposeful Activity. Functionalist Approaches Explained. New York: Routledge, 2014.

4. Mga halimbawa ng iba't ibang akdang pampanitikan o prosang isinalin sa Filipino mulang banyagang wika at/o katutubong wika.

Agana, Marcelino. "New Yorker sa Tondo." Salin sa Filipino ng "New Yorker in Tondo" at iniangkop para sa telebisyon ni Mauro R. Avena. W.I., w.p. 15 p. Quezon City: Ateneo de Manila University Press, 1993. Ang nasabing dula, na may bersiyong onlayn, ay matutunghayan sa https: //sirmikko.files.wordpress.com/2011/10/new-yorker-in-tondo.pdf.

Almario, Virgilio S., editor at katagasalin. Makabagong Tinig ng Siglo, Quezon City: Unyon ng mga Manunulat sa Pilipinas, 1989.

Almario, Virgilio S. at Michael M. Coroza, mga tagasalin. Konseho ng mga Diyoses at Sa may Ilog Pasig, salin ng El consejo de los dioses at Junto al Pasig. Maynila: Komisyon sa Wikang Filipino, 2016.

Añonuevo, Roberto T. at Giancarlo Lauro Abrahan V, mga editor. SaPrága. Mga Tula ni Jaroslav Seifert. Maynila: Komisyon sa Wikang Filipino, 2015.

Almario, Virgilio S. Jovita Fuentes: Dakilang Tinig ng Dakilang Awit, salin sa Filipino ng Jovita Fuentes: A Lifetime of Music ni Lilia Hernandez Chung, Quezon City: Foundation for Nationalist Studies, 1995.

Almario, Virgilio S. Editor at katagasalin. Salamisim, salin sa Filipino ng Sentimiento: A Collection of Fiction and Essays ni Gemma Guerrero Cruz. Pasig City: Anvil Publishing Inc., 1995.

Derain, Allan. Ang Kuwintas at iba pang kuwento. Salin ng mga kuwento ni Guy de Maupassant. Maynila: Komisyon sa Wikang Filipino, 2015.

Duque, Reynaldo A., Jose A. Bragado, at Linda T. Lingbaoan. Kurditan: Mga Kuwentong Iluko. Makati: GUMIL Metro Manila, 1988.

Eugenio, Damiana L., editor. The Proverbs. Quezon City: University of the Philippines Press, 2002.

Li, Iris G. The Boy Who Touched Heaven/Ang Batang Humipo sa Langit, salin sa Filipino ni Roberto T. Añonuevo. Quezon City: Adarna Books, 2007.

Lucente, Iluminado. Mga Retrato han Akon Bungto at iba pang Akda. Bilingguwal na edisyon ng tula at dulang Waray. Maynila: Komisyon sa Wikang Filipino, 2014.

Lucero, Rosario Cruz at Ricardo Oebanda Jr. Dulaang Hiligaynon. Quezon City: Ateneo de Manila University Press.

Medina, Buenaventura S., tagasalin. Mga Maikling Kuwento Mula sa Southeast Asia. Manila: Solidaridad Publishing, 1986.

Legasto, Priscelina P., tagasalin. Sarswelang Pangasinan. Ateneo de Manila University Press, 2005.

Tabag, Ariel. Don Calixfofano a Panagsalisal: Mga Dula ni Mena Pecson Crisologo. Bilingguwal na edisyon ng mga dulang Ilokano. Maynila: Komisyon sa Wikang Filipino, 2014.

Tinio, Ergo. Frankenstein. Salin sa Filipino ng nobelang Frankenstein ni Mary W. Shelley. Maynila: Komisyon sa Wikang Filipino, 2016.

Largo, Labor. Dr. Jekyll and G. Hyde. Salin ng Dr. Jekyll and Mr. Hyde ni Roberto Louis Stevenson. Maynila: Komisyon sa Wikang Filipino, 2016.

Teodoro, John Iremil E., editor. Pagdakëp sa Iláhas: Koleksiyon ng mga Bagong Akda sa Kinaray-a. Maynila: Komisyon sa wikang Filipino, 2015.

Unabia, Carmen C. at Victoria Saway. Tula at Kuwento ng Katutubong Bukidnon. Quezon City: Ateneo de Manila University Press, 1996.

Walang awtor. Mga Katutubong Awiting Pangasinan/Cancasion na Pangasinan. Komisyon sa Wikang Filipino at Pangasinan State University: Maynila, 2002.

Mga mungkahing babasahin

:

(Nakatala na sa nilalaman ng kurso)

Pamagat ng kurso

:

Kalakaran at Tunguhin sa Pag-aaral ng Wika

Paglalarawan ng kurso

:

Pagsusuri sa iba't ibang isyu at kalakaran sa pag-aaral ng wika sa kalahatan at sa wikang pambansa at iba pang wika sa Pilipinas sa partikular

Mga layunin ng kurso

:

1. Nalilinaw ang mga disiplina na sangkot sa pag-aaral ng wika

2. Natutukoy ang mga kalakaran/lapit/pananaw sa pag-aaral ng wika

3. Nasusuri ang mga isyung pangwika sa Pilipinas

4. Nakabubuo ng pag-aaral-pananaliksik sa isang partikular na isyung pangwika at magmungkahi ng (mga) pamaraan ng pagresolba sa naturang isyu.

Bilang ng yunit

:

3

Bilang ng oras bawat linggo

:

3

Paunang kursong kailangan

:

Wala

Nilalaman ng kurso at Mga Mungkahing Babasahin

:

I. Panimula

Oryentasyon sa Kurso

Mga Kailanganin

Batayan ng Grado

II. Mga Depinisyon

Lapit-Interdisiplinaryo

Multilingguwalismo

Wikang pambansa/opisyal/midyum ng pagtuturo/rehiyunal

Linggwa franca

Globalisasyon

MTB-MLE

III. Mga Kalakaran sa Pag-aaral

A. Disiplinal na Lapit

1. Lingguwistika (Gramatika)

2. Pragmatiks (pagpapakahulugan)

3. Semiyotika (senyas, simbolo)

4. Semantika (kahulugan)

B. Interdisiplinaryong Lapit

1. Sikolohiya ng Wika (wika at pag-iisip)

2. Sosyolingguwistika (gamit ng wika sa lipunan)

3. Lingguwistikong Antropolohiya (wika at kultura)

4. Edukasyon (wika at pagkatuto)

5. Kompyutasyunal na Lingguwistika (istatistika ng gamit ng wika)

6. Pilosopiya ng wika (wika at realidad, wika at kahulugan ng salita)

7. Pulitika ng Wika (wika at identidad/etnisidad)

8. Forensic/Legal lingguwistika (wika at batas)

IV. Mga Isyung Pangwika

A. Papel ng Wika sa Lipunan

1. Bilang Wikang pambansa

2. Bilang Wikang panturo

3. Bilang Wikang opisyal (gob., batas)

B. Papel ng Wika Sa Panahon ng Globalisasyon

1. Kaugnay ng pagkamatay ng wika/pag-etsa-pwera sa katutubong wika kapalit ng banyaga

2. Kaugnay ng pagbabago ng kurikulum/wika sa edukasyon (MTB-MLE, K+12)

3. Kaugnay ng mga batas ng pamahalaan (Konstitusyon, DepEd, CHED, R.A. )

4. Kaugnay ng istatus sa midya (mass media, social media, new media)

5. Kaugnay ng istatus sa Bisnes

6. Kaugnay ng Pagbabago sa Gamit ng Wika/Komunikasyon

C. Gamit ng Wika sa Media

1. Mass media — TV, radio, teatro, sine, komiks, atbp

2. Social media — Youtube, twitter, facebook

3. New Media

V. Sintesis

VI. Reperensiya

Mga mungkahing babasahin

:

Clemente, Dennis, "The Good, Bad of PH As World Social Networking Capital". Inquirier Opinion/Philippine News For Filipinos, 3 Disyembre 2011.

Constantino, Pamela. Katutubo vs. Banyaga: Pagtalunton Sa Usapang Pangwika sa Pilipinas, 1898-1946. Q.c. :UPSWF, 2014.

Fairclough, Norman. Language and Globalization. N.Y.: Routledge, 2006.

Lycan, William. Philosophy of Language. 2nd ed. N.Y. Routledge, 2000.

O'Barr, William at J.O'Barr. Language and Politics

The Hague: Mouton, 1976.

Salazar, Zeus, ed. Sikolohiyang Panlipunan-at-Kalinangan. Q.C.: Palimbagan ng Lahi, 2004.

Tan, Peter K.w. at Rubdy, eds. Language As Commodity. London, N.Y.: Continuum, 2008

Tupas, T. Ruanni ed. (Re) making Society: The Politics of Language, Discourse, and Identity In the Philippines Q.C.: UP Press, 2007.

Wong, Amanda. "Top Languages Used on Facebook." One Sky 03 October 2013. Web 17 May 2016

Pamagat ng Kurso

:

Ponolohiya at Morpolohiya ng Wikang Filipino

Paglalarawan ng Kurso

:

Ang kursong ito ay tumatalakay sa mga tunog at paraan ng pagkakabuo ng mga salita sa Filipino.

Mga Layunin ng Kurso

:

1. Nasusuri ang mga pangunahing tunog ng Filipino

2. Napag-aaralan ang mga paraan ng pagbubuo ng salita.

3. Nakasusulat ng isang pananaliksik lingguwistika

Bilang ng Yunit

:

3

Paunang kursong kailangan

:

Wala

Nilalaman ng Kurso at Mga Babasahin

:

I. Ponolohiya

a. Kahulugan ng Ponolohiya, Ponetika at Ponema

b. Ponetikang Alpabeto

c. Punto ng Artikulasyon

i. patinig

ii. katinig

d. Paraan ng Artikulasyon

e. Klaster, Diptonggo at Pares Minimal

f. Dim (Syllabic Time at Stressed Time)

g. Komplementaryong Distribusyon

h. Prosodic na Ponolohiya

i. Syllable Structure

ii. Word Stress

iii. Sentence and Phrase Stress

iv. Intonasyon

i. Leksikal na Gap

II. Sign Language ng Ponetika

III. Morpolohiya

a. Morpemang Pangnilalaman at Kayarian

i. panlapi (unlapi, gitlapi, kabilaan, laguhan)

ii. circumfixes

b. Tuntunin sa Pagbubuo ng Morpolohiya

i. derivational

ii. inflectional

iii. hierarchal structure of words

A. Sign Language na Morpolohiya

Mga Mungkahing Babasahin

:

Fromkin,Victoria, Rodman, Robert, & Hyam, Nina An introduction to language. Canada: Cengage learning, 2011.

Santiago, Alfonso O. Panimulang Lingguwistika. Rex Publishing House Manila, 1979.

Schachter, Paul at Otanes, Fe T. Tagalog Reference Grammar. California, 1972.

Yap, Fe Aldave. The sounds of Filipino a descriptive analysis. Manila: United Publishing Co, 1970.

Pamagat ng Kurso

:

Kritikal na Pagbasa at Pagsulat sa Disiplina

Paglalarawan ng Kurso

:

Sumasaklaw ang kurso sa kritikal na pag-aaral sa mga pangunahin at limbag na pananaliksik sa disiplinang Filipino na nagbigay-daan sa higit na malaking espasyo ng Filipino bilang isang disiplina. Saklaw din ng kurso ang pagsulat ng kritikal at mapanaliksik na pag-aaral na ambag sa produksyon at korpus ng karunungan sa disiplinang Filipino.

Mga Layunin ng Kurso

:

1. Natutukoy nang may ganap na pag-unawa ang mga batayang simulain at paninindigan sa paggigiit sa pag-aaral at pagpapayabong sa disiplinang Filipino sa pamamagitan ng mga itinakdang babasahin.

2. Nagagamit ang mga batayang kaalaman/teorya sa wika, pagsulat at pananaliksik tungo sa masinop at matalas na pag-aaral at talakayan ukol sa disiplinang Filipino.

3. Nakasusulat ng iskolarli o mapananaliksik na papel na nakatuon sa disiplinang Filipino at Filipino sa ilang piling disiplina.

Bilang ng Yunit

:

3

Paunang kursong kailangan

:

Wala

Nilalaman ng Kurso at Mga Babasahin

:

1. Mga Batayang Kaalaman sa

a) Wika — kalikasan, kahulugan, katangian, pagbabago

b) Pananaliksik — kalikasan, layunin at etika

c) Pagsulat-sangkap, proseso, at estilo

2. Pagbasa at Pagsusuri ng mga Kritikal na Pag-aaral sa Disiplinang Filipino

Gonzales, (et al.), Readings in Philippine Linguistics, Manueli, "Pagkukumpara ng Estruktura ng mga Pangungusap at Tanong sa mga Wikang Tagalog, Hiligaynon, Bikol at Kinaray-a" nasa Lagda, Agosto 2005

Gaitan, "Isang Pagsusuri sa Gradability ng mga Adjectiv" nasa Lagda, 2005.

Perez at Santiago. Language Policy and Language Development of Asian Countries, 1999.

Sibayan, The Intellectualization of Filipino. 1999.

Sibayan, Evaluating Bilingual Education in the Philippines, 1988.

Thompson, Filipino English and Taglish, 2003.

Paz, et al., Ang Pag-aaral ng Wika, 2003

Iba pang Disiplina

Almario, Kung Sino ang Kumatha Kina Bagongbanta, Ossorio, Herrera, Aquino de Belen, Balagtas, atbp., 1992.

Chua, "Panimulang Pagsusuri sa Ilang Produksyong Kultural ng mga Kilisang Manggagawa, Hukbalahap at ng Sigwa ng Unang Kuwarto, "nasa Nationalist Literature, 2001

Gonzalez, Language and Nationalism: The Philippine Experience thus far, 1980

Lumbera, "Philippine Literature and the Filipino Personality" nasa Nationalist Literature, 2001

Quindoza-Santiago, "Ang Manggagawa ng Wika, Ang Musa Insurekta at ang Tula sa Dekada Sitenta," nasa Panunuring Pampanitikan II

Santos, Tinging Pahapyaw sa Kasaysayan ng Panitikang Tagalog

Reyes, Pagbasa ng Panitikan at Kulturang Popular, Piling Sanaysay, 1976-1996

3. Pananaliksik:

a) Pag-aaral Tekstuwal

Greetham, "Textual Scholarship," nasa Introduction to Scholarship in Modern Languages and Literatures, 2nd edition, ed. Joseph Gibaldi

Cruz, "Is Literary Criticism in the Philippines Futile?" nasa Beyond Futility

b) Awtor at Pagmamay-ari

Scott. "The Contributions of Jose E. Mercado to Philippine Historiography, "nasa Pre-Hispanic Source Materials for the Study of Philippine History

May, Inventing a Hero: The Posthumous recreation of Andres Bonifacio

4. Pagsulat ng Kritikal at Mapanaliksik na Pag-aaral sa disiplinang Filipino at/o Filipino at kaugnay na disiplina

Mga Mungkahing Babasahin

:

Antonio, Lilia at Rubin, Ligaya T. Sikolohiya ng Wikang Filipino. Quezon City. E. Publications, 2003.

Catacataca, Pamfilo D., et al. Punla ng Lingguwistikang Pilipino. Makati City: Grandwater Publications and Research Corporation, 2001.

Edwards, A.D. 1976. Language in Culture and Class. London: Hernimarn Educ. Books Ltd, 1976.

Gregory, Michael and Susan Carrol. Language and Situation: Language Varieties and their Social Contexts. London: Routledge and Kegan Pau, 1978.

Halliday, M.A.K. and Ruqaiya Hasan. Language, Context and Text: Aspects of Language in a Social Semiotic Perspective. Oxford University Press, Walton Street, Oxford, New York, 1989.

Lopez, Cecilio. The Language Situation in the Philipppines. Inihanda para sa Institute of Pacific Relations. Manila, 1931.

Santos, Lope K. Makabagong Balarila, Mga Puna at Payo sa "Sariling Wika" ni Cirio Panganiban. Manila, 1951.

Van Dijk, Teun. Handbook of Discourse Analysis, Volume 1 Disciplines of Discourse. Britain: Academic Press Limited, 1992.

Mga Batayang Kurso

Mga Teorya sa Pag-aaral ng Wika

Ang kursong ito ay pag-aaral ng mga teorya sa wika. Magiging batayan ito ng pag-aaral at pagkatuto ng wikang Filipino at ng iba't ibang wika sa Pilipinas.

Metodo at Pananaliksik ng Wikang Filipino

Ang kursong ito ay tatalakay sa mga pangunahing isyu kaugnay ng pundasyon ng pamamaraan ng pananaliksik sa/ng Wikang Filipino

Kasaysayan ng Wikang Pambansa mula sa Iba't Ibang Perspektiba

Ang kursong ito ay pagsusuri sa pinagdaanan at daynamik ng wikang pambansa mula sa iba't ibang lente at papel ng mga pangunahing institusyong mga kinalaman dito.

Mga Kurso sa Disiplina

Historikal na Pag-unlad ng Pag-aaral ng Wikang Filipino

Saklaw ng kurso ang pagtalakay sa Filipino bilang wikang pambansa alinsunod sa daloy ng kasaysayan, at ang kritikal na pagsusuri sa ebolusyon nito sa kasalukuyang panahon. Magiging sanggunian ang mga pambansa at panlokal na patakarang pangwika na lumitaw sa bawat administrasyon, bukod sa mga batas, regulasyon, at iba pang kaugnay na bagay na humuhubog sa sistema ng edukasyon at siyang nakaaapekto sa Filipino bilang isa sa mga opisyal na wika ng gobyerno.

Wika, Lipunan at Kultura

Ang kursong ito ay kritikal na pag-aaral sa ugnayan ng wika, lipunan at kulturang Pilipino at kung paanong hinuhubog nito ang pagkabansa. Pangunahing batayan ng pag-aaral ang mga kritikal na babasahing inakda ng mga impluwensyal na iskolar ng bansa na tumuon sa wika, lipunan, at kultura.

Pagsasaling Teknikal

Saklaw ng kursong ito ang mga pag-aaral ukol sa mga pagsasaling teknikal, at nagtutuon sa mga teorya at praktika ng pagsasalin. Umuugnay ito sa mga espesyalisadong larang, gaya sa agham, agrikultura, batas, inhenyeriya, at iba pa. Magiging bahagi ng kurso ang paglinang ng kahusayan sa pagsasalin, at ang paghubog sa mga kakayahang may kaugnayan sa paggagap sa wika.

Pagsasaling Pangmidya

Nakatuon ang kursong ito sa pag-aaral na pagsasaling pangmidya — teorya at praktika ng pagsasalin. Magiging bahagi ng kurso ang paglinang sa kahusayan sa pagsasalin na napakapartikular sa larangang midya na huhubog sa mga tagapagsaling makapag-aambag sa pagbubuo ng leksikong pangmidya sa Filipino.

Berbal at Di-Berbal na Komunikasyon sa Filipino

Ang kursong ito ay nakatuon sa mga anyo ng berbal at di-berbal na komunikasyon sa Filipino. Susuriin din ng kurso ang ugnayan ng mga anyong ito ng komunikasyon sa kulturang Pilipino partikular na sa pakikipagkapwa at pakikipag-ugnayan.

Mga Barayti at Baryasyon ng Wikang Filipino

Ang kursong ito ay pagsusuri sa iba't ibang barayti at baryasyon ng wikang Filipino kaugnay ng konsepto nito bilang wikang pambansa na may batayang multilingguwal.

Sintaks at Semantiks ng Wikang Filipino

Ang kurso ay tumatalakay sa mga paraan ng pagbuo ng mga pangungusap sa Filipino at sa mga pananaw at teoryang semantika

Diskurso

Saklaw ng kurso ang pagsusuri sa diskurso na naglalayong bigyan ng kasanayan ang mga mag-aaral sa paghihimay ng mga diskurso — sa katotohanan sa hindi katotohanan; sa may katibayan at walang katibayan, kahulugan at iba pa. Bahagi rin ng kurso ang pag-aaral sa metodolohiya ng aktwal na argumentasyon.

Leksikograpiya

Ang kurso ay pag-aaral sa mga leksikon at gamit at kahulugan ng mga salita sa mga tiyak na larangan tungo sa pagbuo ng glosaryo at/o diksyunaryo.

Tawid-Bansang Pag-aaral ng Filipino

Saklaw ng kurso ang pag-aaral sa teorya at praktika ng pag-aaral ng Filipino sa loob at labas ng bansa. Sakop nito ang talakayan at pagsusuri hindi lamang ng wika kundi maging ang kultura ng bansang Pilipinas at ibang bansa.